| ||
Ciołek | ||
| Data urodzenia | ok. 1380 | |
| Data śmierci | 1448 | |
| Ród | Ciołek | |
| Wojny i bitwy | Bitwa pod Grunwaldem | |
Andrzej Ciołek z Żelechowa herbu Ciołek (ur. ok. 1380, zm. 1448) – polski rycerz, właściciel dóbr Kabaty, starosta halicki, podkomorzy sandomierski, starosta sandomierski, starosta generalny Wielkopolski, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.
W 1404 jako rycerz i właściciel dóbr Kabaty odbył pielgrzymkę do Santiago de Compostela[1][2].
15 lipca 1410 wziął udział w bitwie pod Grunwaldem, o czym wspomina Jan Długosz:
„Trzecia chorągiew, przyboczna, miała jako znak wywijającego mieczem męża w zbroi, siedzącego na białym koniu na czerwonym polu. Dowodził nią Andrzej Ciołek z Żelechowa z rodu Ciołków i Jan ze Sprowy z rodu Odrowążów. Na jej czele znajdowali się następujący rycerze: Mszczuj ze Skrzynna z rodu Łabędziów, Aleksander Gorajski z rodu Korczaków, Mikołaj Powała z Taczowa z domu Powałów, Sasin z Wychucza także z domu Powałów.”[1]
W bitwie, wraz z Janem ze Sprowy, hetmanił (dowodził) trzecim „cubiculariorum” (królewską chorągwią nadworną)[3][4].
Po zakończeniu kariery wojskowej, za zasługi rycerskie, w tym udział w bitwie pod Grunwaldem, otrzymał od króla Władysława Jagiełły liczne godności[3]. W latach 1412–1420 był starostą halickim[1], w 1424 podkomorzym sandomierskim[1][2], w 1425 starostą sandomierskim[5][2], a w 1434 starostą Wielkopolski[1].
Był sygnatariuszem pokoju mełneńskiego 1422 roku[6].
W 1447 był właścicielem Żelechowa. Za jego „zasługi i waleczność” król Kazimierz Jagiellończyk potwierdził przywileje targowe tej miejscowości[1].
Odbytą przezeń w 1404 pielgrzymkę do Santiago de Compostela uwieczniono pomnikiem w Warszawie położonym przy Alei Kasztanowej na skrzyżowaniu z Aleją Komisji Edukacji Narodowej z umieszczoną nań tablicą z polsko-hiszpańską inskrypcją, zawierającą m.in. zdanie:
"W roku 1404 Andrzej Ciołek, herbu Ciołek, rycerz, podkomorzy i starosta sandomierski, właściciel dóbr Kabaty odbył pielgrzymkę do Santiago de Compostela w dalekiej Hiszpanii, torując drogę wzajemnemu poznawaniu i przenikaniu kultur Europy”[5][1][2].
Od 2013 władze dzielnicy Warszawa-Ursynów organizują co roku Turnieje Rycerskie o Nagrodę Rycerza Andrzeja Ciołka. 10 maja 2015 odbyła się 3. edycja tej imprezy pt. III Piknik i Turniej Rycerski o Nagrodę Rycerza Andrzeja Ciołka i urządzono ją na Kabatach w Parku przy Bażantarni[7].
(pol.). kielakowie.pl. [dostęp 2015-06-21].
(pol.). ursynow.pl. [dostęp 2015-06-21].
(pol.). encyklopedia.warmia.mazury.pl. [dostęp 2015-06-21].
(pol.). dzieje.pl. [dostęp 2015-06-21].
(pol.). ursynów.pl. [dostęp 2015-06-22].
Kategorie: Ciołkowie herbu Ciołek | Ludzie związani z Mazowszem (Polska średniowieczna) | Podkomorzowie sandomierscy (Zjednoczone Królestwo Polskie) | Polscy rycerze | Starostowie generalni Wielkopolski (Zjednoczone Królestwo Polskie) | Starostowie haliccy (Zjednoczone Królestwo Polskie) | Starostowie sandomierscy (Zjednoczone Królestwo Polskie) | Sygnatariusze pokoju mełneńskiego 1422 | Szlachta Korony Królestwa Polskiego | Uczestnicy wojny polsko-krzyżackiej 1409–1411 (strona polska) | Urodzeni w 1380 | Zmarli w 1448
