| ||
| ||
| Papież Biskup Rzymu | ||
|
| ||
| Kraj działania | Państwo Kościelne | |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1185 Anagni | |
| Data i miejsce śmierci | 25 maja 1261 Viterbo | |
| Papież | ||
| Okres sprawowania | 1254-1261 | |
| Kamerling | ||
| Okres sprawowania | 1227-1231 | |
| Wyznanie | katolicyzm | |
| Kościół | rzymskokatolicki | |
| Diakonat | 18 września 1227 | |
| Prezbiterat | 1235 | |
| Nominacja biskupia | 1231 | |
| Sakra biskupia | 1235 | |
| Kreacja kardynalska | 18 września 1227 Grzegorz IX | |
| Kościół tytularny | diakon S. Eustachio (18 września 1227) biskup Ostia e Velletri (1231) | |
| Pontyfikat | 12 grudnia 1254 | |
Aleksander IV (łac. Alexander IV, właśc. Rinaldo Conti; ur. ok. 1185[1] w Anagni – zm. 25 maja 1261 w Viterbo) – papież w okresie od 12 grudnia 1254 do 25 maja 1261[2].
Był bratankiem Innocentego III i krewnym Grzegorza IX[3]. Studiował prawdopodobnie w Paryżu, gdzie uzyskał tytuł magistra. Dzięki protekcji kardynała Ugolino di Segni (przyszłego Grzegorza IX) ok. 1219 został subdiakonem papieskim. Grzegorz IX mianował go kardynałem-diakonem Sant'Eustachio (18 września 1227), kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego (1227-1231), oraz kardynałem-biskupem Ostia e Velletri (1231)[2]. Był legatem papieskim w Viterbo (1232/33) oraz w Lombardii (1237). Działał w kurii, jako protektor zakonu franciszkanów[2]. Nie towarzyszył Innocentemu IV w jego wygnaniu we Francji (1244-51), lecz pozostał w Italii jako jeden z jego wikariuszy. Po śmierci Innocentego IV obrano go papieżem w Neapolu 12 grudnia 1254 roku[2].
Aleksander IV prowadził nieco bardziej pojednawczą politykę w stosunku do Hohenstaufów niż jego poprzednik, nie zdobył się jednak na zasadniczą zmianę polityki Stolicy Apostolskiej[3]. W marcu 1255 roku rzucił ekskomunikę na Manfreda Sycylijskiego, nieślubnego syna Fryderyka II Hohenstaufa, który sprawował władzę w królestwie Sycylii jako regent, odmówił jednak poparcia także prawowitemu dziedzicowi Konradynowi[2]. Zamiast wybrać, któregoś z rywalizujących ze sobą Hohenstaufów, chciał osadzić na tronie sycylijskim angielskiego hrabiego, Edmunda Crouchbacka[2]. Wkrótce potem papież jednak anulował swoją decyzję, gdy przekonał się, że król Henryk III nie może spełnić jego warunków militarnych[2]. 10 sierpnia 1258 Manfred koronował się w Palermo na króla Sycylii[2]. Zagroził wówczas realnie państwu papieskiemu, zajmując Marchię Ankońską, Spoleto oraz Romanię[2] i obejmując urząd wikariusza Lombardii. Wiosną 1261 rzymianie wybrali go na senatora i zmusili Aleksandra IV do ucieczki do Viterbo, gdzie najczęściej rezydował[2].
Za jego rządów nastąpiło przyznanie większych kompetencji inkwizytorom w walce przeciwko heretykom (w 1256 otrzymali oni moc wzajemnego rozgrzeszania się ze stosowania tortur).
W roku 1257 papież Aleksander IV podporządkował kanonicznie Kościół katolicki na Rusi Halickiej biskupom lubuskim.
Papież ten ogłosił świętą w 1255 Klarę z Asyżu, współzałożycielkę klarysek[4]. Zmarł w Viterbo, 25 maja 1261[3].
(ang.). The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2012-12-24]. (ang.). Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-12-24].Kategorie: Legaci papiescy | Papieże | Włoscy kardynałowie | Urodzeni w XII wieku | Zmarli w 1261
